21 lutego 2017

The Geisha


Reżyseria: Hideo Gosha Alternatywny tytuł: Yōkirō Produkcja: Japonia, 1983 Długość: 2 godz. 24 min.



W leżącym na wyspie Sikoku mieście Kochi znajduje się przyciągający gości z całej Japonii słynny dom gejsz Yōkirō. Jego gwiazda, gejsza Momowaka, zapowiada się na jedną z najwspanialszych gejsz w historii. Jednak pomimo popularności jaką się cieszy wciąż traci kolejnych patronów, którym nie jest w stanie okazać dostatecznego przywiązania. Jej pragnienie doświadczenia prawdziwej miłości, nieuchronnie zbliża ją do losu jej matki, która została zabita po tym jak uciekła z domu gejsz, by być ze swoim ukochanym Katzuzo. To właśnie ojciec Fusako, bo takie właśnie imię nosiła Momowaka nim stała się gejszą, oddał zaledwie dwunastoletnią dziewczynkę do Yōkirō. Dwadzieścia lat po śmierci żony chmury ponownie zbierają się nad rodziną Katzuzo, który przez ten czas stał się wpływowym handlarzem kobietami. Klan yakuzy z Osaki pragnie przejąć kontrolę nad Yōkirō, by jednak było to możliwe musi najpierw usunąć z drogi Katzuzo.


Chwile spędzone w towarzystwie gejsz, pośród śpiewu i tańca oczarowują klienta. W świecie tym panuje wieczna radość, rozpalana wciąż na nowo ich kunsztem i hipnotyzującą gracją połączoną z dziewiczą wręcz niewinnością. Aby jednak taki obraz świata gejsz jawił się odwiedzającym go gościom prawdziwym, niezbędny jest codzienny znój oraz porzucenie niewinności, której wierność prowadzić może ku zagładzie. W opartym na iluzji i kłamstwie świecie, na każdego kto zapomni o jego prawdziwej naturze kryjącej się za maską wiecznej radości czeka kielich goryczy. Wiele czasu twórcy filmu poświęcili na zapoznanie widza z realiami świata gejsz. Jest on nie tylko sceną rozgrywającego się dramatu, ale i jego niemym bohaterem. Jedynie gdy zrozumiemy rządzące nim prawa, te spisane jak i te istniejące wyłącznie w niepisanej tradycji, będziemy w stanie w pełni zrozumieć zamieszkujących go bohaterów. Życie Katzuzo nierozłącznie związane jest z tym światem, z Yōkirō oraz ze wspomnieniami o jego zmarłej żonie. Dostrzega ją w swojej córce, a echo jej głosu ożywa w śpiewie jego kochanki Tamako. Ta ostatnia widząc, że jest dla Katzuzo niczym więcej niż tylko przypomnieniem o dawnej miłości, postanawia rzucić jej wyzwanie. Starając się dorównać wciąż żywej w jego pamięci żonie sama chce zostać gejszą. 


The Geisha jest kolejną ekranizacją powieści znanej japońskiej pisarki Tomiko Miyao, której podjął się Hideo Gosha. Podobnie jak w sfilmowanym rok wcześniej obrazie Onimasa wątek sensacyjno-kryminalny jest jedynie katalizatorem dla właściwej historii. Choć poświęcona jest mu dość znaczna ilość czasu ekranowego, to jednak pozostaje on zdecydowanie na uboczu. Historia skupia się natomiast na życiowym rozdrożu na jakim znaleźli się bohaterowie, traktując sensacyjno-kryminalny wątek Yōkirō oraz yakuzy jedynie jako ramy w kontekście których maluje naszych bohaterów. Są oni postaciami o żelaznej woli, które jednak odnajdujemy w chwili gdy dopiero stawiają pierwsze niepewne kroki na swojej nowej ścieżce życia.


Postać Momowaki w którą wcieliła się Kimiko Ikegami może wydawać się dla niektórych przesadnie melodramatyczna, a sam występ aktorki co najwyżej przeciętny. Szczególnie w porównaniu z rolą doświadczonego Ken’a Ogata jako Katzuzo, bądź rewelacyjnej Atsuko Asano jako Tamako. Wynika to jednak głównie z typu postaci jaką przyszło odgrywać Ikegami. W przeciwieństwie do Tamako, która idealnie wpisuje się we współczesne kanony silnych i wyzwolonych kobiecych postaci, Momowaka ciąży ku bardziej tradycyjnemu spojrzeniu na kobiecość. Jej postać nawiązuje do tak bardzo lubianych w japońskiej kulturze bohaterów zmagających się z ciążącym nad ich życiem fatum. Niemniej jednak pomimo wyraźnych restrykcji z jakimi musiała się zmagać Ikegami, udało się jej stworzyć interesującą bohaterkę, choć znacznie bardziej stonowaną od kreacji Asano. Bohaterka tej ostatniej wprowadza do historii tak bardzo potrzebne życie. Jeśli Momowaka przypomina wzbierającą rzekę, której nie wystarcza już stare koryto, to Tamako jest górskim strumieniem w czasie wiosennych roztopów.

Hideo Gosha po raz kolejny prezentuje piękny i gorzki świat z kart powieści Tomiko Miyao. Nie zapomina jednak przy tym, że to przede wszystkim zamieszkujący go bohaterowie stanowią o jego wyjątkowości.

1 komentarz: