Z okazji sześćdziesiątych pierwszych urodzin matki rodzeństwo Toda pierwszy raz od ośmiu lat spotyka się w komplecie. Zamożna rodzina Toda nie szczędzi pieniędzy na huczne obchodzenie uroczystości, co niestety odciska piętno na starym patriarsze rodziny, który niespodziewanie umiera w wyniku problemów z sercem. Nieuregulowane zobowiązania jakie pozostawił po sobie ojciec zmuszają dzieci do sprzedania starej rodzinnej rezydencji w której do tej pory mieszkali rodzice wraz z synem Shojiro oraz najmłodszą, niezamężną jeszcze, córką Setsuko. Podczas gdy Shojiro, będący przez swój utracjuszowski styl życia ciągłym utrapieniem dla ojca, postanawia wyprostować swoje życie i usamodzielnić się wyjeżdżając do Chin jego starszy brat Soichiro przyjmuje pod swój dach matkę i siostrę. Szybko okazuje się jednak, że pomimo okazałego domu jakim może poszczycić się Soichiro obecność nowych domowników zaczyna doprowadzać do kolejnych spięć.
Tym razem Ozu pochyla się nad kondycją rodziny z klasy wyższej. Dzieci państwa Toda, choć bardzo dobrze sytuowane, mieszkające w okazałych domach ze służbą z nieukrywaną niechęcią podchodzą do jakichkolwiek niedogodności związanych z obecnością pod ich dachem matki i siostry. Nawet Soichiro, który jako pierwszy zaoferował się z pomocą nie robił tego w imię synowskich uczuć, ale społecznych konwenansów nakładanych na niego jako na najstarszego syna. Wątek skrupulatnie budowanej fasady przykładnej, odpowiednio okazującej szacunek rodzicom rodziny, za którą jednak kryją się codzienne uchybienia przewija się przez cały film. Mająca miejsce na początku filmu scena pozowania do rodzinnego zdjęcia doskonale oddaje tę dbałość o zachowanie odpowiednich pozorów przed społeczeństwem. Ciągłe poprawki o jakie raz po raz prosi fotograf odzwierciedlają przemożną chęć jak najlepszego pokazania się rodziny. Obraz ten jednak, jako zaaranżowany, nie jest do końca prawdziwy.
Starsze rodzeństwo przekazuje sobie matkę i siostrę jak gorący kartofel pomimo tego, że tak naprawdę przygarnięcie ich nie stanowi dla nich wielkiego obciążenia finansowego, ani nie wymaga od nich poświęcania wolnego czasu. A jednak perspektywa obecności tej dwójki napełnia ich prawie, że rozpaczą. Ostatecznie Stetsuko wraz z matką postanawiają przenieść się do podupadającego domku nad morzem, gdzie nie w ich odczuciu nie będą przeszkadzały pozostałej rodzinie. Rodzeństwo wyraża oczywiście swoje rozczarowanie i zaniepokojenie o kondycję dawno opuszczonego domu, z trudem jednak ukrywając swoje zadowolenie z zaistniałej sytuacji. Gdy jednak na wystawnej uroczystości z okazji śmierci pana Toda zjawia się Shojiro z wściekłością beszta rodzeństwo za podłe potraktowanie matki i siostry, którymi mieli się opiekować, a następnie wyrzuca ich na zewnątrz. Oburzenie Shojiro wynika nie tylko z postępowania rodzeństwa wobec matki i siostry, ale również z dbania przez nich jedynie o fasadę przykładnej rodziny. Urządzona przez nich wystawna rocznicowa uroczystość mająca honorować pamięć zmarłego ojca ni jak się ma do codziennej realizacji ich zobowiązań względem rodziny. W przeciwieństwie do nich Shojiro, będący zawsze utrapieniem dla ojca honoruje go szczerą odmianą swojego życia.
Bracia i siostry z rodziny Toda w wielu aspektach jest filmem bardzo podobnym do późniejszego obrazu Ozu - Tokijska opowieść. Tu jednak Ozu skupia się bardziej nie na pogoni za pieniędzmi oraz lepszym życiem, które rozluźniają rodzinne więzi, ale na krytyce powierzchownego i jedynie odświętnego dbania o nią.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz